Hayvanlarla insanlar arasında, 800’ün üzerinde ortak hastalık olup, bunların büyük bir bölümü hayvanlardan elde edilen et, süt ve bunların türevleri veya hayvanlardan elde edilen yan ürünlerle (deri, yün, yapağı, tırnak, kemik, vs) insanlara bulaşmaktadır. Her yıl Dünya’da 2.5 milyar insan zoonotik hastalığa yakalanmakta ve bunların yaklaşık 2.7 milyonu ölmektedir. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre, Türkiye’de zoonoz hastalık tespiti yapılmış insan sayısı2020 yılı için 14.863 kişidir. Bunun %59,1’i (8782 kişi) Brusellozdan hastalanmış, %13,7’si Ekinokok, %8,8’i Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, %6,6’sı Salmonellozis olarak bildirilmiştir. Ülkemizde en sık görülen zoonozlar Bruselloz, Salmonelloz, Tularemi, Şarbon, Q ateşi, Kampilobakter, Kuduz, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Kuş Gribi, Kisthidatik, Toksoplazmoz, Amibi-yazis, Sıtma gibi hastalıklardır. Bu hastalıklar en basit ishalden ölüme kadar giden sonuçlara neden olabilmektedir. Bu nedenle hayvanların yediği yem, bulunduğu ortam, aldığı ilaçlar, kesildiği mezbaha, parçalandığı alan, ambalaj-landığı yer, ambalaj malzemesi, ambalaj bilgileri gibi unsurların kontrolünün yetkili bir Veteriner Hekim tarafından yapılması gerekmektedir. Kontrolleri eksiksiz olarak yapılan gıdalar ancak gönül rahatlığı ile tüketilebilir. Mevcut mevzu-atımız olan 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu da zaten bunu zorun-lu kılmaktadır.

Gıda arzı, üretiminden tüketimine ka-dar geçen süreçte multidisipliner bir yaklaşımla ele alınması gereken bir “Halk Sağlığı” sorunudur. Bilim ışığında konulan yasalar çerçevesinde ve kesinlikle otokontrollü bir şekilde ele alınması gereken bir konudur.

Tüm bunlara rağmen, halka örnek ol-ması gereken ve kurucu başkanı bir Veteriner Hekim olan Büyük Birlik Partisi’nin Genel Başkanı, Sayın Mustafa Destici’nin, bir televizyon prog-ramında mezbaha dışı ve kontrolsüz et tüketimini özendiren açıklaması bizleri “Halk Sağlığı” adına endişelendirmiş ve bu açıklamayı yapmaya zorun-lu kılmıştır.

Menşei belli olan, kesim öncesi/sıra-sı/sonrasında Resmi Veteriner Hekimlerce kontrol edilen, onaylı mezbaha ve kesimhanelerde kesimleri yapılan hayvanlardan elde edilen ürünlerin tüketilmesi, halkımızın sağlığı için elzemdir. Bu kontrolün yapıldığını gösteren belir-teç ise karkasların üzerine vurulan resmi damga-lardır. Kontrolsüz ve mezbaha dışı kesilen etler, yukarıda açıklamaya çalıştığımız nedenlerden dolayı tüketicilerin sağlığı için tehlike arz et-mektedir.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

Dr. Gülay ERTÜRK

Veteriner Hekimler Derneği Genel Başkanı