Türkiye’de veteriner hekimliği alanında ilk sivil toplum örgütü olan “Osmanlı Cemiyeti İlmiyye-i Baytâriyyesi” 13 Ağustos 1908 tarihinde İstanbul’da kuruldu. Bu Derneği takiben üçü İstanbul’da, biri Adana’da, biri Ankara’da ve biri de Erzurum’da olmak üzere altı dernek daha faaliyete geçirildi. İstanbul’da bulunan derneklerden biri olan Etıbbâyi Baytâriye Muhadenet Cemiyeti’nin(kuruluş: 1927) 6 Şubat 1930 tarihinde İstanbul’da toplanan yıllık kongresinde “Türk Baytarlar Cemiyeti”ne dönüştürülmesi ile Veteriner Hekimler Derneği’nin kuruluşu gerçekleşti. Dernek Tüzüğünde A. Şefik Kolaylı, H. Sabri Okutman, Prof. Dr. S. Zeki Berker, Ord. Prof. Dr. Hilmi Dilgimen ve Ord. Prof. Dr. Samuel Aysoy Dernek kurucuları olarak yer aldı. Türk Baytarlar Cemiyetinin ilk Yönetim Kurulu; Muallim Mehmet Nuri (Ural) Bey [Reis - Başkan], Yüksek Veteriner Okulu Zootekni Laboratuvarı Şefi İsmail Hakkı (Çelebi) Bey [Kâtibi Umûmî - Genel Sekreter], İstanbul Belediyesinden Veteriner Hekim Rıfkı Bey [Kasadar - Sayman] ve diğer âzalar (üyeler) olarak da Askerî Veteriner Tatbikat Okulu Kimya Muallimi Binbaşı Sabri Bey, Emrazı Dahiliye Mütehassısı Yüzbaşı Hikmet Bey, Yüksek Veteriner Okulu Parazitoloji Şefi Nevzat (Tüzdil) Bey ve Karaağaç Mezbahası Veteriner Hekimi Servet Bey’den oluştu.

Cemiyet, 1934 yılı Nisan ayında Ankara’ya nakledildi ve üyelerden toplanan 72 bin lira ile 5 Mart 1948 tarihinde Sağlık Sokakta bulunan üç katlı bir Apartman satın alınınca da buraya taşındı. Dernek binası, 39’uncu Yönetim Kurulunun 10 Haziran 1969 tarih ve 3 No’lu kararı ile yıkıldıktan sonra faaliyetlerini Süleyman Sırrı Sokakta kiralanan bir büroda sürdürdü. Sağlık Sokaktaki binanın temeli 1970 yılında atıldı ve 1974’de inşaat tamamlanınca bina Diş Hekimliği Fakültesine kiraya verildi. 49’uncu Yönetim Kurulunun görev yaptığı dönemde kendi binasına nakledilen Dernek, 8 Haziran 2016 tarihinde Ziya Gökalp Caddesindeki bugünkü adresine taşındı.

Kuruluşundan bugüne dek faaliyetlerini aralıksız olarak sürdüren Derneğin adında yapılan değişiklikler; 1 Ekim 1930 tarihinde Türk Baytarlar Cemiyeti Mecmuası adı ileçıkarılmaya başlanan Dernek Dergisinin adına da yansıdı. Dernek Dergisi; Derneğin adına uygun olarak sırasıyla Türk Baytarlar Birliği Dergisi (1936-1938), Türk Veterinerler Birliği Dergisi (1938-1940), Türk Veterinerler Cemiyeti Dergisi (1941-1946), Türk Veterinerler Derneği Dergisi (1947-1948), Türk Veteriner Hekimleri Derneği Dergisi (1948-1973), Veteriner Hekimler Derneği Dergisi (1973-2000), Veteriner Hekimleri Derneği Dergisi (2000-2004) ve 2004 yılından itibaren de Veteriner Hekimler Derneği Dergisi adları altında yayın hayatına devam etti. Derginin bilimsel ve aktüel içeriği 2009 yılında ayrıldı ve bu yıldan itibaren Veteriner Hekimler Derneği Dergisi ve Veteriner Hekimler Derneği Bülteni iki ayrı yayın olarak çıkarıldı. Bilimsel Dergi 2009 yılından ve Bülten de 2020 yılından itibaren dijital olarak yayımlanmaya başlandı.

Günümüzde Veteriner Hekimler Derneği olarak faaliyetlerini sürdüren Derneğin 94 yıllık tarihinde 37 veteriner hekim Dernek Başkanlığı görevini üstlendi, Başkanlardan 11’i milletvekilliği yaptı (Bkz. Tablo 1). Dernek tarihi boyunca Yönetim Kurulunda görev alan veteriner hekimler Tablo 2’de gösterildi.

Tablo 1 Milletvekilliği yapan Dernek Başkanları

Adı-Soyadı	Partisi	İli	Dönemi
M. Nuri Ural	CHP	Mardin, Maraş	3; 4, 5
Ali Rıza Özenç	CHP	Çorum	5
Ahmet V. Yazgan	CHP	Urfa	5, 6
İhsan Akhun	AP	Çorum	13
N. Cevad Akkerman	CHP	Ankara	8
A. Faik Abasıyanık	CHP	Kocaeli	7, 8
İ. Hakkı Akyüz	DP, HP	Tekirdağ	9; 10
Kemal Ataman	DP, MP	Konya, İçel	9, 10, 11, 12; 13
Şükrü Yüzbaşıoğlu	CHP, HP, ANAP	Afyon	12; 15; 17
M. Yücel Akıncı	CHP	Konya	16
Hasan Metin	DSP	İzmir	21

Kyn: S. Coşkun (1995).

Veteriner Hekimler Derneği, kuruluşundan bugüne dek meslek kimliğinin yaratılması, bilinçli, duyarlı ve sorumluluk sahibi veteriner hekimlerin bir çatı altında toplanması, meslektaşlar arasında birlik, beraberlik ve dayanışmanın sağlanması, veteriner hekimlerin daha etkin ve verimli hizmetlerde bulunabilmesi, mesleğin mevcut sorunlarının çözümlenmesi yönünde politikaların üretilmesi, meslek mevzuatının hazırlanması ve medya ve diğer yayın organları aracılığıyla halkın aydınlatılması yönünde önemli çalışmalar gerçekleştirdi. 6343 sayılı Yasanın 1954 yılında yürürlüğe konmasına ve Türk Veteriner Hekimleri Birliğinin kurulmasına öncülük yaptı. Ülke hayvancılığının mevcut sorunlarının çözülmesine yönelik politikaların üretilmesi ve hayvancılığın kalkındırılması yönünde gerekli çalışmaların yürütülmesi için ilki 13-15 Şubat 1968’de toplanan sekiz hayvancılık kongresinin düzenlenmesinde önemli rol oynadı, I. ve II. Türk Veteriner Hekimliği Kurultaylarının bizzat toplanmasını sağladı. Mesleğin ve ülke hayvancılığının kalkındırılması amacıyla alınması gereken kısa ve uzun vadeli önlemlerin belirlenmesinde, bunların raporlar halinde yetkili kişi ve kuruluşlara ulaştırılması yoluyla yasama organlarına baskı unsuru oluşturmada itici güç oldu ve bütün bu faaliyetleri ile Türkiye’de veteriner hekimliği tarihinin sayfalarında ayrıcalıklı bir yer edindi.

*  Tarihçe, Başağaç ve ark.’a ait “Geçmişten Günümüze Veteriner Hekimleri Derneği” (bkz. Veteriner Hekimleri Derneği Dergisi, 74, 7–15, 2003) başlıklı makaleden özetlenerek ve Dernek Başkanı Dr. Gülay Ertürk ve Genel Sekreter Veteriner Hekim Mücteba Binici’nin katkılarıyla güncellenerek hazırlanmıştır.